Njemačka fondacija za međunarodnu pravnu suradnju (IRZ) organizovala je od 19. do 22.09. program posjete naučnika iz jugoistočne Evrope u Minhen, Regensburg i Nirnberg pod nazivom „Suočavanje sa prošlošću –ciljevi, poteškoće i putevi“.
U Minhenu su učesnici posjetili notarsku kancelariju „Vossius i Engel“, gdje je dr. Oliver Vossius govorio o notarskoj službi i arizaciji. Predavanje je sadržavalo tri bitne cjeline: 1. Norme arizacije u vremenskom kontekstu-revolucionarna faza koja se sastojala od preuzimanja moći (30.01.1933) sve do tzv. „Röhm puča“ (30.06/01.07.1934). Zatim faza prividne legalnosti od jula 1934. do napada SSSR-a 22.06. 1941. i na kraju faza širenja pravnih granica od juna 1941. do kraja rata. 2. Sistem pravnih normi- kao generalno apstrakno zamaskirane norme koje je u stvarnosti ciljaju na marginalizirane grupe (posebno Jevreje), pa onda otvoreno diskriminirajuće norme i kao posljednje sprovođenje nepravde. 3. važni parametri: polikratska struktura Trećeg Rajha, razlike na lokalnom nivou i prisustvo korupcije. Na kraju je bilo riječi o nacionalsocijalističkom zakonodavstvu vezanom za arizaciju. Pri tome je bila ponuđena tabela sa nazivima zakona i objašnjenje gdje se isti mogu pronaći u službenom listu Rajha.
Sljedećeg dana, 20. 09 učesnici su stigli u Regensburg, gdje su se upoznali sa radom Instituta za istočnoevropko pravo, sa sjedištem u Regensburgu (Instituts für Ostrecht München mit Sitz in Regensburg- IOR), njegovim zadacima i posebno aktivnostima vezano za prevazilaženje prošlosti o čemu je govorio Dr. Herbert Küpper. Nakon toga učesnici su govorili o o situacijama u južnoevropskim zemljama koje se nalaze u tranziciji i to iz: Srbije uz predstavljanje časopisa „Hereticus“ od strane prof.dr. Slavka Đorđevića; Bosne i Herzegovine prof. dr. Zlatan Meškić; izvještaj iz Makedonije (doc. dr. Aleksandar Spasov), te iz Hrvatske Tomislav Pintarić. U okviru programa organizovano je predstavljanje knjige „Pravni položaj jevrejske zajednice u BiH od 1918 do 1945 godine“, autorice Benjamine Londrc, MA, sa Pravnog fakulteta Univerziteta u Travniku.
Na osnovu izložene materije vođena je diskusija. Ukratko nakon toga slijedili su i izvještaji iz srednjoevropskih država i njihovom suočavanju sa prošlošću, tačnije iz Češke Republike o kojoj je govorio sudija prof. dr. Vojtech Simicek. Na kraju je vođena razgovor o situaciji u Mađarskoj, sa diskusijom o tome je program i priveden kraju. Postavljeno je nekoliko pitanja za diskusiju, kao npr.: šta je zajedničko navedenim državama? Kako možemo jedni od drugih nešto naučiti? Da li postoje mogućnosti za zajedničku suradnju i sl.?
Nakon Regensburga učesnici su posjetili Nirnberg i obišli dokumentacioni centar i Memorijal posvećen Nirnberškom procesu. Dr. Sabina Ferhadbegović sa Univerziteta u Jeni održala je predavanje o kažnjavanju njemačkih zlodjela za vrijeme Jugoslavije.
Nakon završetka programa, može se zaključiti da je stvorena međunarodna mreža stručnjaka koji rade na ovoj važnoj, ali često nepopularnoj temi. Događaj su učesnici koristili i za ostvarivanje profesionalne saradnje. Završavajući program organizator IRZ je iskazao interes da se i u budućnosti bavi navedenom i sličnim temama.